Ταξιδεύοντας

Δεν είναι μόνο το κόστος της διαδρομής, κάπου 120 ευρώ με τα διόδια πηγαινέλα, είναι και η κούραση από την οδήγηση. Για τούτο και τους τελευταίους μήνες πηγαινοέρχομαι με το λεωφορείο Αρχιπέλαγος - Λεχαινά - Αρχιπέλαγος, ημερολόγιό μου. Από τη Σπετσών, δυο βήματα είναι η στάση Λευκάδας του 035, που κατεβαίνει από Κερκύρας. Για να τιμήσουν τον Κανάρη, που κατοικούσε κάποτε εδώ, έδωσαν στους δρόμους μας ονόματα νησιών οι προγόνοι μας και έκαναν αρχιπέλαγος την ημιορεινή Κυψέλη, υποθέτω. Ονειρό μου είναι να γίνω αρχιναύαρχος του Αρχιπελάγου και κάποιο δρομάκι να τιμηθεί με την ονομασία «οδός Καυκαλίδας», της βραχονησίδας στην Κυλλήνης με τον φάρο, ημερολόγιό μου.

Κατεβαίνω στην Ομόνοια, δυο βήματα απέχει η αφετηρία του 051 που οδηγεί στα ΚΤΕΛ του Κηφισού. Τριτοκοσμική κατάσταση, λαμαρίνα και καυσαέριο, πάγκοι για να καθήσεις μπροστά στις εξατμίσεις των λεωφορείων, οι τουαλέτες είναι άθλιες και πρέπει να ζητήσεις το χαρτί προτού μπεις μέσα - δεν ντρέπονται αυτοί που διαχειρίζονται τον σταθμό; Και, ω της εκπλήξεως, μολοντούτο υπάρχει βιβλιοπωλείο, πλουσιότερο μάλιστα από αυτό του «Ελευθέριος Βενιζέλος». Πάντα παίρνω ένα μικρό βιβλίο όταν ταξιδεύω, ίσα-ίσα για τη διαδρομή.

• Τα λεωφορεία όμως του ΚΤΕΛ Ηλείας είναι πολύ καλά, εξαιρετικά: άνετα, καθαρά, φροντισμένα, γρήγορα. Αν ήσαν οι υπάλληλοι που φορτώνουν τις αποσκευές ευγενικότεροι απέναντι στις γηραιές Πελοποννήσιες και αν μπορούσες να κλείσεις και εισιτήρια από το Ιντερνέτ, θα ήσαν τέλεια.

• Το τρικουπικό τρένο Αθήνα - Πάτρα - Πύργος - Καλαμάτα που έπαιρνα κάποτε έχει τελειώσει από χρόνια. Ο αθηναϊκός Προαστιακός φθάνει ως το Κιάτο μόνο. Το μόνο που λειτουργεί στον σιδηροδρομικό σταθμό των Λεχαινών που κάποτε βάζαμε πρόγκες στις ράγες για να τις κάνουν τα τρένα λόγχες είναι το μπαρ «Σταθμός» όπου σερβίρεται και λογοτεχνία: συχνά-πυκνά τα Σάββατα ποιητές και συγγραφείς παρουσιάζουν το έργο τους, προσκεκλημένοι της αειθαλούς πολιτιστικής ομάδας «Φράγμα».

Είναι λογία η Πελοπόννησος, είτε με τα ΚΤΕΛ ξεκινάς είτε με τρένο καταλήγεις. Θυμάμαι στα Ταξιδιωτικά του ο Καζαντζάκης περιγράφει ταξίδι από την Κόρινθο στην Πάτρα. Σε βαγόνι με αντικριστά καθίσματα, επικοινωνούσαν οι επιβάτες, ο Καζαντζάκης λαθρακούει κάποιους να σχολιάζουν φιλόσοφο της εποχής του, τον Μπεργκσόν, νομίζω, και αναφωνεί στο κείμενό του «μόνο στην Πελοπόννησο θα άκουγες σε τρένο τέτοιες συζητήσεις!». Μπορεί όμως και να ήθελε να μας καλοπιάσει ο Κρητικός, ημερολόγιό μου.

Χαίνοντα στόμια στοών

Για τη διαδρομή ήθελα όμως να γράψω, την αντιφατική διαδρομή στον Κορινθιακό: ανάμεσα σε ήμερους καταπράσινους λόφους εμείς, τα άγρια επιβλητικά βουνά της Στερεάς απέναντι, να μας χωρίζει η γαλήνια θάλασσα. Δεν μπορούσα να διαβάσω, ζοφερή η ημέρα, καταμεσήμερο και καταχνιά πυκνή, σκοτάδι, τα ακουμπάγαμε σχεδόν τα σύννεφα, κρεμόταν πάνω μας η απειλή του κατακλυσμού, που όμως τελικά δεν ήρθε. Κάπου κοντά πρέπει να γινόταν όμως, γιατί απέναντί μας φύτρωνε κάθε τόσο πάνω στον φαλακρό θηριώδη Παρνασσό στεφάνι λουλουδιών ημικυκλικό το ουράνιο τόξο.

Την απειλή του ουρανού εξουδετέρωνε η γη, μας περικύκλωνε το ειρηνικό πράσινο, περιβόλια με λεμονοπορτόκαλα και ελιές προς τη μεριά της θάλασσας, πεύκα και πουρνάρια προς την άλλη. Ο δρόμος οριοθετεί το δάσος από την καλλιεργημένη γη και τα κτίρια, κάπου-κάπου φανερώνονται πληγές από πυρκαγιές που ίσως ήθελαν να κάνουν το δάσος οικόπεδο. Είναι τα μόνα σημεία που δεν είναι πράσινα - και κάποιες συκιές εδώ και εκεί που έχουν γίνει κατακίτρινες από τον φόβο του χειμώνα.

• Συναντάμε κάθε τόσο στοές με χαίνοντα στόμια, να περιμένουν τρένα και αυτοκίνητα που θα τρέχουν βολίδες σε ράγες και αυτοκινητοδρόμους. Τα κονδύλια για τα τρένα καταναλώθηκαν σε αλατοσπηλαιολογικές συσκέψεις των στελεχών του ΟΣΕ στην πλατεία Συντάγματος, όπου μεταξύ Saltcave shiatsu massage, Saltcave Rejuvance massage, Saltcave Reflexology massage, Saltcave Combo massage σχεδίαζαν με managerial ενθουσιασμό τα δρομολόγια που θα μετέφεραν τους νέους Καζαντζάκηδες στον λόγιο Μοριά.  Τους αυτοκινητόδρομους πρόλαβε να τους καταπιεί η κρίση, μένουν πεινασμένες οι στοές, καμιά νυχτερίδα και αράχνη αν αρπάξουν.

• Είχα ταξιδέψει κάποτε Γλασκώβη - Λονδίνο με αυτοκίνητο, στον μεγάλο αυτοκινητόδρομο Μ6, αν θυμάμαι καλά. Στα 650 χιλιόμετρα της διαδρομής, συνεχώς κίνηση σαν να βρισκόσουν στην Αττική οδό σε ώρα αιχμής, με το σημειωτόν φυσικά πηγαίναμε κοντά στις δύο μεγάλες πόλεις, χιλιάδες νταλίκες και φορτηγά να μεταφέρουν εμπορεύματα και επαγγελματίες. Εδώ, φεύγοντας από την Αθήνα για Βορρά ή Νότο, μετά τα πρώτα διόδια αδειάζουν οι εθνικές οδοί - εκτός αν έχει πασχαλινή ή χριστουγεννιάτικη έξοδο.

Κάναμε αυτοκινητόδρομους για να πηγαίνουμε διακοπές - η Εγνατία ποιον άλλο λόγο ύπαρξης έχει από το να πηγαίνουν τα Σάββατα οι Γιαννιώτες στη Θεσσαλονίκη να πίνουν καφέ και να γυρίζουν αυθημερόν· οι ανόητοι Αγγλοι και Σκωτσέζοι τούς έχουν κατασκευάσει για να υπηρετούν την οικονομία τους.

(Από ΤΟ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟ ΤΟΥ ΔΙΟΔΩΡΟΥ -Δημήτρη Ψυχογιού, στην εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 9.12.12)