ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ΠΕΔΙΑΔΟΣ

     

«Η ΛΑΣΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ Ή ΛΑΣΤΑΣ ΠΑΝΟΡΑΜΑ»

Ένα πολύτιμο έργο που για πολλές δεκαετίες ήταν εξαντλημένο, ξαναβλέπει το φως από τις εκδόσεις «Βιβλιοπανόραμα», καθώς έχει πολλά ακόμη να προσφέρει στη γνώση και στην έρευνα της λαογραφίας και της ιστορίας τόσο της Ηλείας, όσο και της ευρύτερης Πελοποννησιακής περιοχής. Πρόκειται για τη «ΛΑΣΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ Ή ΛΑΣΤΑΣ ΠΑΝΟΡΑΜΑ» του αείμνηστου λαογράφου Νικολάου Λάσκαρη, ο οποίος για τη συγκέντρωση και καταγραφή του υλικού του αφιέρωσε μια ολόκληρη ζωή. Ξεκίνησε να εκδίδει τα 12 βιβλία που αποτελούν τη συλλογή του, σταδιακά από το 1902 μέχρι το 1936, όμως από το δεύτερο μισό του 20^ου αιώνα το έργο του ήταν ήδη δυσεύρετο και ελάχιστοι είχαν την "πολυτέλεια" να το έχουν ολοκληρωμένο. Δεν υπάρχει ούτε καν στα ράφια των Δημόσιων Βιβλιοθηκών.

Μέσα στις αρχικές 1.250 σελίδες του κρύβονται ατίμητοι πνευματικοί θησαυροί, λαογραφικοί και ιστορικοί, ένας μεγάλος όγκος ηθών και εθίμων του 19^ου και των πρώτων δεκαετιών του 20^ου αιώνα. Ενδεικτικά σημειώνουμε ότι το δίτομο έργο περιέχει περιγραφές: 1) Ελληνικών παιχνιδιών, 2) ηθών και εθίμων, 3) γάμων με παλαιά τραγούδια, 4) κηδειών μετά συγκινητικών μοιρολογίων, 5) κείμενα περί γεννήσεων και βαπτίσεων, 6) μύθους και παραδόσεις περί νεράιδων, στοιχειών, τύχης ή μοίρας, 7) αρχαίους μύθους από την ελληνική μυθολογία 8) αινίγματα και γρίφους, 9) περί Λασταίων Κλεφτών με πολλά ιστορικά ανέκδοτα το τι υπέφεραν οι πρόγονοί μας από τους Τούρκους, 10) οδοιπορικές εντυπώσεις από τη Γορτυνία, την υπόλοιπη Αρκαδία, την Ηλεία και τη Μεσσηνία, 11) πάνω από 2.000 παροιμίες, 12) χαρακτήρες ανθρώπων, 13) περί τα 600 δημοτικά τραγούδια, μεταξύ αυτών 40 ανέκδοτα Κολοκοτρωνέικα και πολλά άλλα Κλέφτικα (ηρωικά) και ιστορικά, 14) λιανοτράγουδα, 15) εντυπώσεις από Γορτυνιακά, Αρκαδικά, Ηλειακά και Μεσσηνιακά τοπία, 16) περί του σεισμού στο Χάβαρι Ηλείας (1909), 17) παλαιά έγγραφα, 18) για τη Γορτυνία διά μέσου των αιώνων, 19) περί δημοσίας εκπαιδεύσεως και πολλά άλλα θέματα. Όλα μοναδικής αξίας, αποστάλαγμα της 60χρονης επιτόπιας έρευνας του Νικολάου Λάσκαρη πάνω στα λαϊκά ίχνη της Γορτυνίας αλλά και της Ηλείας. Σήμερα ένα τέτοιας έκτασης λαογραφικό έργο είναι αδύνατο να συλλεχθεί, καθώς τα χωριά μας αφενός μεν έχουν ερημώσει, αφετέρου δε η ομοιομορφία που έχει επιβληθεί μέσω του ραδιοφώνου και ιδίως της τηλεόρασης, κάνει δυσδιάκριτη τη διαφορά των εθίμων της πόλης και του χωριού. Τα έθιμα π.χ. του γάμου είναι εντελώς διαφορετικά σήμερα με αυτά του παρελθόντος, καθώς αρχίζουν με τα στέφανα στην εκκλησία (ή στο γραφείο του Δημαρχείου) και τελειώνουν σε ένα κοσμικό κέντρο όπου ο «ντισκ τζόκεϊ» καθορίζει τα μουσικά κομμάτια που θα παιχθούν. Ή τα μοιρολόγια που έχουν και αυτά περάσει ανεπιστρεπτεί στο χρονοντούλαπο της ιστορίας και τόσα άλλα που για τις νέες γενιές είναι εντελώς άγνωστα. Και όμως, όλα όσα φιλοξενούνται στις σελίδες του σπουδαίου αυτού 2τομου έργου αποτελούν την καταγραφή της ζωής των προγόνων μας, που ο αείμνηστος Νικόλαος Λάσκαρης με σεβασμό διαφύλαξε και διέσωσε.

Στη σημερινή μας  φωτοαναστατική ανατύπωση παραδίδουμε ολοκληρωμένο το 12τομο έργο με τις προσθήκες όσων δημοσιευμάτων του Νικολάου Λάσκαρη εντοπίσαμε στην εφημερίδα «Πατρίς» Πύργου την περίοδο 1937-1941 καθώς και έναν αναλυτικό Αλφαβητικό Πίνακα των εμπεριεχομένων που βρέθηκε στα κατάλοιπα του συλλογέα, χρησιμότατο για τον εντοπισμό των εκατοντάδων διάσπαρτων λημμάτων.

Οι εκδόσεις «Βιβλιοπανόραμα» αξιολογώντας τη σημασία του σπάνιου αυτού έργου στην προώθηση της γνώσης και της λαογραφικής έρευνας, προχώρησε σε μια 2τομη πολυτελή έκδοση με σκληρό εξώφυλλο, παρά τη δύσκολη οικονομική περίοδο που διανύουμε. Περιμένουμε και από τους αναγνώστες να στηρίξουν την προσπάθειά μας και να το αγκαλιάσουν καθώς λόγω κόστους το έργο θα εκδοθεί σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων.

Τους δύο τόμους της «ΛΑΣΤΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ Ή ΛΑΣΤΑΣ ΠΑΝΟΡΑΜΑ» μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να τον προμηθευτούν από το βιβλιοπωλείο «ΠΑΝΟΡΑΜΑ» στην Αμαλιάδα. Αποστέλλεται ταχυδρομικά σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Όποιος επιθυμεί μπορεί να επικοινωνήσει με τις εκδόσεις ΒΙΒΛΙΟΠΑΝΟΡΑΜΑ στα τηλέφωνα 2622021221 & 2622029638 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση: info@bibliopanorama.gr